روستای یوش با وسعت ۳۳۰ هکتار از توابع بلده، شهرستان نورو در استان مازندران واقع شده است. این روستا در دره‌ای زیبا بین کوه‌های البرزقراردارد که از شمال به مراتع (لو) و اسپی کوه، جنوب به کوه قبله نما، شرق به روستای بل و یاسل و ازغرب به روستای اوز متصل است.

شغل بیشتر اهالی کشاورزی، دامداری، صنایع دستی تا حدودی و جاذبه هایی چون رودخانه یوش، خانه نیما یوشیج، سنگ سیاه رنگ ، مقبره و گنبد کیا داوود، خانه میرزامهدی خان، باغ شاه ،موسیقی یوش ، کوه های سرخبند و کوچه باغ های روستا نیز از جاذبه های گردشگری روستای یوش است.

روستای تاریخی و گردشگری یوش با جمعیت دائم ۱۰۰ خانوار و شناور ۵۵۰ خانوار به ثبت ملی گردشگری میراث فرهنگی رسید که زادگاه علی اسفندیاری پدر شعر نو فارسی است.

علیرضا جمشیدی رییس شورای اسلامی روستای یوش در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه بخش بلده دارای پوشش گیاهی بسیار متنوع به لحاظ ارتفاع آن از سطح دریا و رودخانه های دائمی است، اظهار کرد: روستای یوش پتانسیل بسیار خوبی برای پرورش دام های سبک، سنگین ، زنبورداری ، پرورش آبزیان ، ماکیان و گیاهان داوریی دارد.

*یوش،نیازمند نگاه ویژه مسئولین

وی با بیان اینکه برای رسیدن به توسعه پایدار باید رشد متناسب درحوزهای فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی رخ دهد و با فراهم کردن امکانات به مولد بودن روستا تحقق بخشید،تصریح کرد: روستای یوش علیرغم ظرفیت و پتانسیل های ویژه و بسیار خاص متاسفانه با مشکلات بسیار زیادی در حوزه های مختلف دست و پنجه نرم می کند و نیازمند نگاه ویژه تر مسئولان شهرستانی، استانی و کشوری است.

رییس شورای اسلامی یوش با اشاره به اینکه سالانه حدود ۵۰ هزار نفر از موزه و خانه نیما بازدید می کنند، خاطرنشان کرد: هر چند بازدیدها در سال جاری به دلیل محدودیت ناشی از شیوع ویروس کرونا کاهش چشمگیری داشته اما با این وجودگردشگران زیادی از یوش وخانه موزه نیما بازدید می کنند که خود می تواند بستر مناسبی را برای کسب و کارهای متناسب با گردشگری مانند خانه کاشانه،بوم گردی ها، اقامت گردی ها، اقامتگاه ها و رستوران های سنتی ، فروشگاه صنایع دستی ، محصولات دامی کشاورزی و غیره ایجاد کند.

جمشیدی با بیان اینکه طرح گردشگری در بنیاد مسکن با عنوان خانه کاشانه مطرح است، گفت: این طرح درواقع بازسازی خانه های قدیمی است و اگر مهمانی بیاید با همان خانواده بر سر یک سفره باهم زندگی کنند.

*بوم گردی، یکی از مهمترین ظرفیت های یوش

وی در ادامه از طرح بوم گردی سخن گفت و افزود: یوش از نظر موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی ظرفیت بسیار بالایی در اجرای طرح بوم گردی یعنی بازسازی مسافرخانه هاو اقامتگاهای قدیمی و پذیرایی از مهمانان در طول سال را دارد و همچنین در کنار آن زیرساخت بسیار خوبی در حوزه صنایع دستی مانند نمد مالی، جاجیم بافی ، جوراب بافی، صنایع چوبی مانند پنجره های گره با وجود استادکارها علاوه بر درآمدهای بسیار بالا در جذب گردشگر نقش بسزایی را دارد.

رییس شورای اسلامی یوش با اشاره به اینکه بالاخره حدود ۵ سال بعد از عوض شدن دو مشاور طرح هادی گردشگری روستای یوش در سال سال ۹۴ تصویب شد، یادآورشد: پس از بازدید شاملو معاون روستایی بنیاد مسکن کل کشور مبلغ یک میلیارد تومان برای روستای یوش تحقق پیدا کرد و ۴۰۰ میلیون تومان هم خانی مدیرکل بنیاد مسکن مازندران قولش را دادند که هنوز مطمئن نیستیم به چه شکلی است.

جمشیدی افزود: در سال گذشته طرح سنگ فرش یوش شروع شد و قرار است کارهایی چون ساخت میدان ورودی روستا ، نصب تندیس نیما ، سنگ فرش معابر، ساماندهی انهار، فضای سبز، پارکینگ، جداره های راه های فرعی که در طرح گردشگری روستای یوش مصوب شده انجام بدهند.

ی با بیان اینکه میراث فرهنگی خانه نیما را که خرابه ای بیش نبود پس از اینکه کالبد نیما در سال۷۲ به کمک اهالی به یوش انتقال و دفن شد مورد بازسازی قرارداد، خاطرنشان کرد: میراث فرهنگی علاوه بر خانه نیما چندنقطه مانند گنبد کیا داوود، حمام قدیمی و حدود ۶ نقطه دیگر را ثبت میراث فرهنگی کرد و پس از آن در سال ۹۱ کل روستای یوش ثبت میراث فرهنگی شد.

رییس شورای اسلامی یوش با اشاره اینکه ثبت فرهنگی کل عرصه یوش محدودیت هایی را به همراه داشت،افزود: تخریب ساختمان، ساخت ساختمان با ارتفاع حداکثر ۵.۵ متر و در بعضی از نقاط مانند اطراف خانه نیما، یا اطراف مقبره کیا داوود یا اطراف حمام قدیم، مکان هایی که به صورت جداگانه ثبت میراث فرهنگی شده حداکثر ارتفاع ۴ متر بیشترنشود، حفظ نمای ظاهری ساختمان به سبک قدیمی و سنتی کاه گل، خشت وگل، سنگ و درهای چوبی و غیره که مشکلاتی را برای اهالی روستا ایجاد کرده است.

جمشیدی اضافه کرد:پس از ثبت روستای یوش به عنوان میراث فرهنگی بر اساس ضوابط، بنیاد مسکن تعریض کوچه ها و عقب نشینی و غیره را انجام نمی دهد و در واقع به همان شکل کوچه باغ باقی می ماند که بعضی از اهالی با این موضوع کنار نمی آیند و همچنین بعضی ضوابط و مقررات دست و پاگیر و بازدارنده هم سازمان میراث فرهنگی گذاشته است.

وی با بیان اینکه به دفعات زیاد از بنیاد مسکن خواسته شد تا بافت روستا را گسترش دهند اما با مخالفت آنها روبه رو شدیم، ادامه داد: چراکه گسترش بافت، معیارها و استاندارهای خود را دارد که تعداد جمعیت به مساحت در نظر می گیرند و با توجه به اینکه بخش زیادی از زمین های داخل روستا به صورت باغ است که به عنوان فضای سبز باید باقی بماند و تعداد زیادی خانه های خان های قدیمی با مساحت های زیاد وجود دارد و مشکل اصلی اینجاست که بنیاد مسکن اجازه رشد و توسعه فضای روستا را در عرض و میراث فرهنگی در ارتفاع را نمی دهد و مثلا شخصی یک خانه ۱۵۰ متری را چهار طبقه بسازد حداقل ۴ خانواده ساکن می شوند اما در اتفاع با میراث فرهنگی مشکل دارند و از طرفی زمین هم وجود ندارد، این محدودیت ها  موجب شد تا مردم نسبت به این موضوع هم متضرر و هم معترض باشند که متاسفانه گاهی اوقات مجبور به تخطی از مقررات می شوند.

*ضوابط و مقررات دست و پاگیر سرمایه گذاران را فراری می دهد

رییس شورای اسلامی یوش افزود: موضوع اقتصاد در روستا بسیار مهم است از این رو چندین سرمایه گذار دعوت کردیم اما هم قیمت زمین ها به دلیل نبود زمین بالاست و هم علاوه بر ضوابط و مقررات و گرفتن استعلام های مختلف برای مثلا ایجاد مجتمع بوم‌گردی توسط سرمایه گذار خسته کننده است که فرار را بر ماندن ترجیح می دهد و انتظار ما از میراث فرهنگی و بنیاد مسکن این است که اگر مقرراتی وضع می کنند حداقل کمک کنند و ناراحتی ما خالی شدن روز به روز روستا به دلیل همین مسائل دست و پاگیر است.

*توجه نکردن میراث فرهنگی به مسائل اجتماعی

جمشیدی با اشاره به اینکه یوش در کنار مشکلات با آسیب های اجتماعی یا فرهنگی روبه رو است،خاطرنشان کرد: میراث فرهنگی موظف است فردی را به عنوان راهنما بگذارد تا کوچه و پس کوچه ها و آثار تاریخی و بناهای قدیمی را به بازدیدکنندگان و گردشگران نشان دهد که متاسفانه چنین نیست و به نوعی گردشگران سردرگم در روستا قدم می زنند و با توجه به اینکه گردشگران باسطح دانش، سلیقه و ظاهر متفاوت وارد روستا می شوند بعضا درگیری بین اهالی روستا و گردشگران پیش می آید، خانه نیما بر خلاف سایر مکان های دیدنی کشور احتیاج به تبلیغات ندارد و می توان به بهترین نحو از آن استفاده کرد اما میراث فرهنگی توجهی به این مسائل ندارد.

*لوله کشی آب شرب جوابگو جمعیت فعلی یوش نیست

وی در ادامه از مشکلات فراوان زیرساختی یوش سخن گفت و افزود: لوله کشی آب شرب روستا که از سال ۱۳۴۹ انجام شده علاوه بر فرسودگی پاسخگوی جمعیت فعلی با توجه به تغییر فرهنگ و مصرف آب نیست به همین دلیل سال گذشته با کمک اهالی تعویض لوله ها در حال انجام است که حدود ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مابقی که بودجه ای هم برایش نداریم برای سال آینده مانده است که البته برای گرفتن بودجه از استان و پایتخت پیگیری های فراوان صورت گرفت اما پس از بررسی ها روستای یوش را تحت پوشش قرار ندادند.

*عدم توجه مسئولین به پوشش آنتن دهی و اینترنت در روستای گردشگری یوش

رییس شورای اسلامی یوش افزود: اینترنت و آنتن دهی مویابل در روستای یوش با توجه به تعداد زیاد بازدیدکنندگان و ارسال فیلم وعکس عموما ضعیف است هرچند با فرماندار، بخشدار و رییس مخابرات شهرستان نور تقاضای ارتقای آنتن دهی را با توجه به موقعیت یوش مطرح کردیم اما تا کنون این امر میسر نشده است.

*افت ولتاژبرق مشترکین با ورود مسافران

جمشیدی با اشاره به اینکه روستای یوش در مجموع ۳ ترانس برق  ۱۲۵KVA ، ۵۰KVA ، ۱۰۰KVA وجود دارد که جوابگوی نیاز روستا نیست، یادآور شد: جهت پیگیری با رییس شرکت توزیع برق بلده و نور صحبت شد و قرار است سیم ها را خودگردان انجام دهند و همچنین روستای یوش فاز شب هم ندارد و برای تیرهای چراغ برق از خط مشترکین استفاده می شود که به شدت دچار افت ولتاژ شده و منجر به سوختن وسایل برقی می شود البته با جمعیت فعلی و معمولا آخر هفته ها و تعطیلات به دلیل حجم بالای مسافر وضعیت برق بسیار خراب است.

وی گفت: روستای یوش دو جاده دسترسی دارد که یکی از راه ها از دره ای به نام علیشور است که متاسفانه خاکی و هنگام بارندگی امکان رفت و آمد را برای اهالی روستا سخت می کند، با توجه به اینکه جاده فرعی است، چندین بار از بنیاد مسکن تقاضای آسفالت شد اما چون داخل بافت نیست بنیاد مسکن تقبل نمی کند و همین طور بلاتکلیف مانده و یک راه دسترسی دیگر برای پارکینگ است که در طرح هادی گردشگری پیش بینی شده و متاسفانه هم اداره اوقاف و هم منابع طبیعی با آن جاده مخالفت می کنند و احداث جاده بلاتکلیف باقی مانده است.

*چاه جذبی در یوش عمل نمی کند

رییس شورای اسلامی یوش با بیان اینکه فاضلاب یکی از مشکلات مهم روستا است، افزود: روستای یوش به دلیل ساختار زمین شناسی به گونه ای است که چاه جذبی بیشتر منازل عمل نمی کندیا سنگ است و آب نمی تواند رد شود و یا اینکه آب چاه بالا می زند و فاضلاب به سطح زمین جاری می شود و مشکلات بعدی را به وجود می آورد که به همین دلیل سال گذشته به همراه لوله کشی آب شرب سیستم جمع آوری فاضلاب را هم آغاز کردیم و حتی با مدیریت آب و فاضلاب کل کشور صحبت کردیم و تقریبا قول مساعدی که دادند به نتیجه منتج نشده است.

*اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا به زودی در یوش

جمشیدی با اشاره به اینکه جمع آوری و دفع زباله موضوعی که کل کشور با آن درگیر است را نیز در یوش با آن مواجه‌ایم، اضافه کرد: می خواهیم طرح تفکیک زباله از مبدا را در یوش اجرا کنیم و به همین دلیل ۱۰۰ سطل زباله خشک و تر خریداری شده تا در سال جدید با مساعد شدن هوا کنار دیگر سطل های زباله روستا جایگذاری شود تا هم از حجم زباله کاسته و هم بخشی از زباله هایی که قابل بازیافت است به نوعی منبع درآمد برای روستا تبدیل شود، هر چند با یکی اهالی روستای نیکنام ده که کارگاه دستگاه زباله سوز در کرج داشت صحبت کردیم و به فرماندار و بخشدار پیشنهاد دادیم تا سه دستگاه در حجم های ۱۰۰ یا ۲۰۰ کیلویی تهیه و در روستاهای بالاست و پایین دست و مرکز شهربلده بگذاریم تا زیاله هارا بسوزانند و بازیافتی ها را هم بفرستند برای بازیافت که متاسفانه این طرح هم مخفی ماند و حمایتی نشد.

وی با اشاره به اینکه روستای یوش ۲۲ شهید ۲ آزاده و چندین جانباز دارد ،خاطرنشان کرد: مکانی را برای یادمان شهدا در نظرگرفته شد که پس از رایزنی با مسئول حفظ آثار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و بازدید آن ها و تایید مکان متاسفانه باز هم با بخش های مختلفی از این دستگاه ها درگیر هستیم و موفق نشدیم که یادمان را ایجاد کنیم.

*مخروبه های یوش در انتظار حکم حکومتی 

رییس شورای اسلامی یوش یکی دیگر از مشکلات یوش را خانه های محروب رها شده عنوان کرد و گفت: متاسفانه خانه های خرابه منظر بسیار بدی برای روستای تاریخی یوش ایجاد کرده و هم در بعضی از مکان ها به دلیل سست بودن دیوارها امکان ریزش وجود دارد و بنیادمسکن هم یکی از شرایط گسترش بافت را به ساماندهی و آبادشدن این خرابه هایی که داخل یوش وجود دارد منوط کرده که اکثرا ورثه ای هستند و ما می خواهیم که حکم حکومتی باشد تا این املاک ساماندهی شود.

جمشیدی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات روستای یوش محروم بودن از نعمت گاز است که مردم روستا مشکلات زیادی هم برای تهیه نفت و سوخت تحمل می کنند.

*ضرورت پارکینگ در یوش

وی یادآورشد: احداث پارکینگ در روستا خصوصا ورودی یوش ضروری است که متاسفانه دو مکان به بنیاد مسکن پیشنهاد شد که یک مورد با اداره اوقاف یکی دیگر هم با اداره راه از نظر ترافیک به مشکل برخوردیم، وقتی روستایی ثبت ملی می شود باید همه دستگاه ها با هم همکاری کنند تا آن روستا روز به روز رشد و پیشرفته داشته باشد نه اینکه گردشگر وارد روستا می شود اما نمی داند وسیله نقلیه خود را کجا پارک کند و از طرفی جاده داخل روستا به دلیل کم عرض بودن امکان رد شدن دو ماشین به صورت همزمان وجود ندارد که همین موضوع مشکلاتی رابرای اهالی روستا و گردشگران فراهم کرده است.

*برپایی جشنواره های مختلف در یوش 

رییس شورای اسلامی روستای یوش تصریح کرد: چندین جشنواره محصولات کشاورزی ، دامی ، زنبور عسل ، ماهی ،زنان کارآفرین بخش بلده برگزار شد و همچنین با کمک بنیاد نیما اولین جشن داروگ وسلسله شب های شعر می‌طراود مهتاب، شب های شعر نیز برگزار شد. یوش این پتانسیل را دارد و می تواند کورس های دانشگاهی شب شعر، یا حتی دانشکده کوچک در رابطه با نیما و نیما شناسی راه‌اندازی شود که سرمایه گذار هم وجود دارد اما متاسفانه منتظریم تا بنیاد نیما به صورت رسمی شکل بگیرد.

*ظرفیت بی نظیر روستای یوش درپرورش گیاهان دارویی

جمشیدی گفت: بر اساس مطالعات انجام شده روستای یوش پتانسیل پرورش محصولاتی مانند زعفران، گل محمدی، مارچوبه ،گیاهان دارویی را دارد حتی به جهاد کشاورزی پیشنهاد کشت محصولات را در زمین های کشاورزی داده شد تا بتوان بخش کشاورزی را در این روستا فعال و علاوه بر ایجاد فرصت شغلی به جذب گردشگر هم کمک شایانی می شود.

منبع:ایسنا